Üretimi yapılan ürünlerin hangi safhalarda (istasyon) hangi işlemleri gördüğü ve bileşenlerinin ne olduğu gibi reçete tanımları bu bölümde yapılır. Gider dağıtımları istasyonlarda yapıldığı için ürün reçetelerinde sadece hammadde malzeme vb bileşenler yer alır. Üretilen mamülün üretim safhaları ve geçirdiği evrelerin her biri hesap planında ayrı ayrı tanımlanmalıdır.
Örneğimizde, çelik kapı fabrikaları için kasa-kanat (aksesuarsız) üreten bir yan sanayi işletmesi baz alınmıştır. Üretim süreci (üretim istasyonları) kesim, büküm, birleştirme, boyama ve paketleme safhalarından oluşmaktadır. Safhalar istasyon reçetelerinde tanımlanmış ve gider dağıtımları yapılmıştır.
Üretimde kullanılan ilk madde ve malzemeler hesap planında tanımlanmıştır.
150 İLK MADDE VE MALZEME | Birim | Alt Birim Miktarı | Alt Birim |
150.01 1,2mm Saç | Ton | 1000 | Kg |
150.02 Menteşe | Paket | 150 | Adet |
150.03 x Metal Boyası | Koli | 25 | Kg |
150.04 Paket Kolisi | Adet |
Ürün için üretim hesabında bir grup hesabı tanımlanmış ve bu hesap altında, ürünün istasyonlardaki üretim aşamaları (yarı mamül halleri) üretim/yarı mamül hesabı olarak tanımlanmıştır.
151 YARI MAMÜLLER VE ÜRETİM | Birim |
151.01 a Model Çelik Kapı Üretim Hesabı | Adet |
151.01.01 a Model Kasa Kesim | Adet |
151.01.02 a Model Kasa Büküm | Adet |
151.01.03 a Model Kanat Kesim | Adet |
151.01.04 a Model Kanat Büküm | Adet |
151.01.05 a Model Kasa Kanat Birleştirme | Adet |
151.01.06 a Model Kapı Boyama | Adet |
151.01.07 a Model Kapı Paketleme | Adet |
Ürünün nihai hali mamüller hesabında tanımlanmıştır.
152 MAMÜLLER | Birim |
152.01 a Model Çelik Kapı | Adet |
Böylece hesap planında gerekli hesaplar açılmıştır.
Ürün reçetelerinde yeni bir üretim/yarı mamul hesabı tanımlamak için
başlıktaki ikonuna tıklayınız.
Açılan pencereden hesap planında tanımlanan üretim hesabı seçilir.
Miktar: Seçlen üretimin adedi. Kaçar adet üretiliyor. (üretim adedi
genellikle 1 dir.)
İstasyon: Seçilen üretimin hangi istasyonda yapıldığını belirtir. Listede
istasyon reçetelerinde tanımlanan istasyonlar çıkar.
Kapasite: Üretimin ilgili istasyondaki kapasitesini ifade eder.
İstasyonun aylık kapasitesinden farklı olarak, bu üretimin ilgili istasyondaki
saatlik kapasitesi belirtilir. Aynı istasyonda her bir üretimin saatlik
kapasitesi farklı olabilir.
Not: Tanımlanan parametre ile ilgili bilgi amaçlı notlar yazılır.
Tanımlanan üretimin solunda ekle
ikonuna tıklayarak üretimin bileşenleri tanımlanır.
Üretimin bileşenleri hammadde/ilk madde malzeme, yarı mamul veya mamul olabilir.
Bir üretim hesabı bir sonraki safhanın bileşeni olabilir.
Açılan pencereden bileşenin türü seçilir. Seçilen bileşen türüne göre, hesap
seçme kutusundan bileşen hesabı seçilir.
Miktar, bileşenin her bir üretimde kullanılan miktarıdır. Fire ise, her bir
üretimdeki fire miktarıdır.
Tanımlanan üretimin sağındaki
ekle ikonuyla üretim hesabında tamamlanan ürünün gönderileceği mamul hesabı
tanımlanır. Eğer üretim hesabı nihai ürüne dönüşmeyip bir sonraki üretimin
bileşeni ise ürün hesabı tanımlanmaz.
Açılan pencerede mamul hesapları listelenir. Hesap seçme kutusundan üretimi tamamlanan ürünün gönderileceği mamul stok hesabı seçilir.
Tanımlanan her bir parametre ilgili ikonlara tıklanarak silinebilir yada tekrar düzenlenebilir.
Üretim hesabının solundaki
ikonuna tıklandığında ilgili üretimin ürün ağacı ve rotası görünür. Ürün
ağacı tanımlanan üretim reçetelerine göre sistem tarafından bilgi amaçlı
oluşturulur. Ürün ağacında ilgili üretim hesabının bileşenleri, safhaları,
istasyonları ve alt bileşenleri yer alır.
Tanımlalan üretim reçetelerinin maliyet muhasebesi kayıt parametreleri imalat kayıt parametreleri bölümünden yapılır.